bugün fatih özatay, radikal’deki yazısında, türkiye, güney kore ve g7 ülkeleri arasında bir gelir ve büyüme karşılaştırması yapmış. ben de penn world table verilerini kullanarak, bir de kendim bakmak istedim. aşağıdaki grafiği elde ettim. sizinle de paylaşayım.
bu grafik, türkiye, güney kore, arjantin ve abd’nin kişi başına düşen gayrisafi yurtiçi hasılalarının 1950-2009 arasındaki seyrini gösteriyor. gsyih verilerinin doğal logarıtmasını alıp grafiği çiziyoruz ki, üstel (exponential) olarak artan serileri doğrusal hale getirelim. böylece doğrusal bir trend boyunca dalganarak büyüyen seriler elde edip çiziyoruz. (grafiği kalabalık etmemek için çizilen serilere trend eklemedim. trendi serinin ortasından geçen düz çizgiler olarak hayal edebiliriz.) ayrıca grafikteki bir eğrinin bir noktadaki eğimi, yaklaşık olarak o ekonominin o senedeki büyüme oranını veriyor. dolayısıyla eğrinin dikleşmesi büyüme hızının arttığını, tersi hızın azaldığını gösteriyor. ilaveten iki eğri arasındaki uzaklığın azalıp artması, iki ülkenin gelirlerinin birbirine oranın da azalıp arttığını gösteriyor. (tabii aradaki fark bu orana eşit değil, oranın doğal logarıtmasına eşit.)
ne görüyoruz bu grafikte? amerika’yı temel ölçü alırsak; güney kore’nin 1960’lardan itibaren yüksek hızla büyüyerek, gelir seviyesi bakımından amerika’ya yaklaştığını; türkiye’nin amerika’ya yakın hızla büyüdüğünü, böylelikle türkiye’nin kişi başına gelirinin amerika’nınkine oranla fazla değişmediğini; 1950’lerde nispeten zengin bir ülke olan arjantin’in 1970’lerden 2000’lerin başına kadar süren bir duraklamaya girdiğini; 1980’de türkiye’yi, 1985’te arjantin’i yakalayan güney kore’nin, yüksek hızlı büyümesini sürdürerek bu iki ülkeyle arasını açtığını görüyoruz.
burada en anlaşılır olan, kore’nin yüksek hızla büyümesi olsa gerek. zira bunu standart neoklasik büyüme modeli üzerinden açıklayabiliriz. gelişmekte olan bir ülkede sermaye yatırımlarının yüksek getiri sağlaması, dolayısıyla yatırımların çok olması, sermaye birikimi sürecinde yüksek büyüme sağlar. zamanla “steady state” denen duruma yaklaştıkça, büyüme oranı belli bir seviyeye doğru düşer. kore’nin büyüme hızı daha ne kadar, amerika’nın üzerinde seyrecektir; kore’nin kişi başına geliri amerika’yı geçecek midir? bilinmez. lakin eninde sonunda yukarıdaki pembe serinin, (yeşilin altında ya da üstünde) yeşile aşağı yukarı paralel hale gelmesini bekleyebiliriz.
türkiye ve arjantin’deyse görünüyor ki bambaşka bir durum var. acep sorun ne ola?
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder