eger herkes kendini begenecek ve sevecek birini bulabilir seklinde algilanirsa dogru bir onermedir. ama ruh ikizi gibi ancak metafizik bir aciklama getirilebilecek bir kavram kastediliyorsa tabii ki gercekligi suphe goturur.
oncelikle, sevgi denen sey o kadar ilginctir ki tum tercihleri ortadan kaldirir. mesela insanin anne-babasina duydugu sevgi onlarin dunyanin en mukemmel ebeveynleri ya da en iyi insanlari olmalarindan kaynaklanmaz. ama araya dunyevi problemler girmedikce, kisi icin anne-babasindan iyisi yoktur. ayni sey sevgi temeline dayanan tum iliskilerde gecerlidir. bu yuzden sevilebilecek bir seyleri olan herkesi sevecek biri vardir. asil sorun onu bulmaktir.
tabii burada aciklik getirilmesi gereken bir husus gercek hayatin masallardan farkli olmasidir. insanin sevilesi biri olmasi, iliskilerde etkili olan dunyevi faktorleri ortadan kaldirmaz. fiziksel ozelliklerden tutun da maddi gerceklere, inanc farkliliklarina, hatta icinde yasanan ortamin iliskiyi onaylamasina kadar pek cok faktor iliskilerin surdurulebilirligini etkiler. bu yuzdendir ki angelina jolie bana degil brad pitt'e evet der. zaten gercekci olan da budur.
iliskilerin duygusal boyutunu, kadin ve erkegin tercihlerini etkileyen diger maddi manevi faktorler arasina katip tercihleri mekanik olarak inceleyecek olursak, kadin ve erkegin eslesmesi ogrenci secme ve yerlestirme sistemine benzer (bu varsayim iliskinin duygusal boyutuyla ilgilenmeyen insanlarin davranislarini da kapsayacagi icin analizimizi daha genellestirecektir. mesela sadece cinsel bir partner arayan biri icin duygusallik ihtiyaci sifir alinmalidir). yani bir angelina jolie'yi milyon erkek ister, brad pitt alir. diger erkekler birini bulana kadar baska kizlara yazmayi surdururler. dunyada hemen hemen esit sayida kadin ve erkek olduguna gore herkes icin bir en iyinin olmasi ve cok az sayida insanin bosta kalmasi gerekir. bu da sorun degildir, zira iliskiler baslayip bittikce bostaki insanlar surekli degisir. zaten iliskiler dinamik olduguna gore birinden ayrilanin baska birisini bulabilmesi icin birilerinin her daim bosta olmasi gerekir (burada zaman zaman angelinanin da bosta kaldigini hatirlatmaliyim). sonucta cok buyuk bir dezavantaji olmadigi muddetce herkesi isteyecek biri bulunur, her ne kadar bu insanin odasinin duvarlarini brad pitt ya da angelina jolie posterleri suslese de.
burada asil sorun bilgi problemleridir. gercek dunyada osym benzeri erkekleri kadinlarla esleyecek merkezi bir sistem yoktur. daha onemlisi kendisine cikma teklif edilen kizin (ya da erkegin) elinde adaylarin ideal es/sevgili/partner sinavi sonuclari benzeri bir veri yoktur. herkes kendisini bilir ama karsisindakine her zaman kendini dogru olarak yansitmaz. bu yuzden bilgi asimetrisi gibi sorunlar varsa, cesitli olumsuz sonuclar ortaya cikabilir. bilgi asimetrisinin kadin-erkek iliskileri basta olmak uzere insan iliskileri uzerinde etkisi konusunda detayli bir yazi icin (bkz: bilgi asimetrisi).
herkes cogu zaman kendince hakli sebeplerden kendini sakladigi; zaman zaman da toplumsal ve kulturel sebepler, aile baskisi gibi faktorler insanlarin koselerine sinmelerine yol actigi icin; insanlanin disarda bir yerde kendisini isteyen insani bulmasi zorlasir. kisi elbette ki kendisi icin en uygun, en iyi uyum saglayacagi insanla birlikte olmak ister. osys orneginden cikarilacak sonuc, herkes icin (ne kadar iyi oldugu baska bir mesele olmakla birlikte) bir en iyinin oldugudur. lakin bilgi problemlerinin oldugu ortamda bunu bulmak hemen hemen imkansizdir (ruh ikizini bulmak gibi metafizik konulari tartismiyorum). kaldi ki dunyadaki tum erkeklerin/kadinlarin bilgisine sahip olmadigi icin kisi kendisi icin en iyiyi bulsa bile bunu bilemez. dolayisiyla her insan kendi durumuna uygun bir arama stratejisi gelistirir. ornegin, evlenmek icin yasinin geldigini dusunen, sosyal cevresi dar, uzerindeki aile baskisi yuksek, ortalama bir kiz elindeki en iyi koca adayiyla fazla ince eleyip sik dokumadan evlenebilir. diger tum faktorler ayni kalmak kaydiyla, yasi genc ve/veya aile destegi tam ve/veya cekici bir kiz digerine gore daha ince eleyebilir; hatta bir gun evlenecegini aklina bile getirmeyebilir.
sonuc olarak, dunya uzerinde herkes icin bir en iyi tercih oldugu gercektir; herkese evet diyecek birinin oldugu da hemen hemen kesindir. mesele bu insanlarin nerede oldugudur. dolayisiyla iyi bir arama stratejisi gelistirmek; ne zaman, nerde, nasil arayacagini bilmek ve aramaya inanmak en onemli konulardir.
uyari: bu yazi henuz teorik mukemmellige erisememistir. taslak gibi degerlendiriniz.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder