Klasik iktisatçıların devrini bitiren marjinalist devrim, bundan sonra iktisadın pozitif bir bilim olarak ilerleyeceği yeni bir paradigma başlattı. Pozitif iktisadın en güçlü okulu da marjinalist devrimi gerçekleştiren neoklasikler oldu. Bu da onlar üzerine bir yorum:
iktisadi bilimsel temellere oturtma cabasinin bir urunudur. matematiksel ve istatistiksel yontemlerin yogun olarak kullanilmasina dayanir. bilimsellik adina, iktisati toplumsal ve siyasi iliskilerden soyutlayip bireysel iliskiler uzerine dayandirdigi gerekcesiyle basta kurumsal iktisatcilar olamak uzere pek cok kesim tarafindan elestirilmektedir. marksist yazarlara gore ise soz konusu yaklasim bu haliyle ideolojiktir. konunun ozu bu.
benim dikkat cekmek istedigim konulara gelince... bir defa sapla samani karistirmamak gerek. liberalizmi elestirmek baska bir seydir, neo-klasik iktisati elestirmek baska bir sey. o yuzden neo-klasik iktisadi elestirirken liberalizm elestirilerini kenara ayirmakta ve ikisini farkli duzlemlerde ele almakta fayda var. ayrica suna da dikkat cekmeliyim ki liberal olup neo-klasik olmayan, hatta neo-klasikleri elestiren pek cok ekonomist vardir; isin asli en liberal ekonomistler kesinlikle neo-klasik degillerdir. (ornek: hayek, james buchanan; avusturya okulu)
ikincisi, neo-klasik iktisat, temel durusu ve bakis acisiyla, liberalizmin ongordugu toplumsal ve ekonomik duzene uygun bir iktisat anlayisidir. lakin neo-klasik iktisat ne sadece kapitalist bir ekonomide gecerlidir; ne de kapitalist bir toplumsal ve ekonomik duzende, yapi ve iliskilerin analizinde tek basina yeterlidir. bu iki noktayi acmak gerekirse, oncelikle neo-klasik iktisadi yontemleri sosyalist ve planli ekonomilere uygulayip iktisadi analiz yapan iktisatcilar vardir; ve bunlar da neo-klasik olarak adlandirilirlar (ornek: oskar lange ve piyasa sosyalizmi). ikinci nokta, matematiksel ve istatistiksel araclarin kullanimina dayali bu iktisat anlayisi, ekonomik ve sosyal duzenin analizi icin oldukca etkin ve guclu bir yontemler butunu ortaya koyar. ancak dogasi geregi basite indirgenemeyecek olgularin, olculemeyecek gerceklerin ve daha pek cok seyin analizinde yetersiz kalir.
sozun ozu, 1)neo-klasik iktisatin etkinlik kazanmasinda kapitalizmin ihtiyaclarinin ve bunun beraberinde gelen ideolojik nedenlerin etkisi vardir; ama neo-klasik iktisat liberalizm ile ozdeslestirilemez. 2) neo-klasik iktisata (su yazida tekrar etme geregi duymadigim) cok sayida elestiri getirilebilir, getirilmektedir, ve getirilmelidir de; ama bu (yine burada bahsetmedigim) guclu yonlerini gormemize engel olmamalidir. 3) neo-klasik iktisat dogru bilgiye ve sonuclara ulasmak icin tek yol degildir; ama bir yoldur.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder