25 Mart 2007 Pazar

Robert Aumann

yaptigi calismalar dunya barisini bilmem ama mikroekonomik teoriye onemli katkilarda bulunmustur. ozellikle tekrarli oyunlar konusundaki calismalari dikkat ceker. kendisi isbirliksiz oyunlarda bagimli denge (correlated equilibrium) kavramini ortaya atmistir. denilebilir ki john nash'in kendi adiyla anilan stratejik dengesi, john harsanyi'nin bayesyen dengesi ve de reinhard selten'in mukemmel dengesi gibi, aumann'in da bagimli dengesi ona nobeli getirmistir.

oyun teorisyeni olup stratejik etkilesimleri incelemeyi kendine is edinen aumann'in ilgisi iktisatla sinirli kalmamistir. oyun teorisinin onemli uygulama alanlarindan olan politikaya da ilgi duyan (ve de asiri sag bir siyasi kimlige sahip olan) aumann'in nobel konusmasi "savas ve baris" adini tasir. bu konusmada barisi korumak icin savasin dogasinin incelenmesinin onemini ve oyun teorisinin bu konudaki islevini anlatir. savasin yeri geldiginde rasyonel bir tercih oldugunun altina cizen aumann, bu gercegin kavranmasinin dunya barisinin korunmasina yardimci olacagini savunur. buna gore soguk savas yillarinda dogu ve bati arasinda sicak catismalarin cikmasini onleyen, silahlanmanin ortaya cikardigi caydiriciliktir. aumann siyasi ve askeri caydiriciligin kisa vadede savaslari engelleyip taraflari isbirligine zorlayarak, uzun vadede karsilikli guvenin olusmasina yardimci olacagini dile getirir. burada aslolan kalici bir baris yakalamaktir; aumann oyun teorisine dayanarak barisa yonelik aceleci yaklasimlarin uzun vadeli barisa engel olabilecegini iddia eder.

koyu bir musevi olan aumann'in tevrat'la ilgili calismalari da vardir. bunlardan tevrat'in icinde sifreler aradigi calismasi basarisizlikla sonuclansa da, tevrat'ta gecen bir bolusum problemine oyun teorisi yoluyla getirdigi aciklama oyun teorisinin kokenlerinin cok eskilere dayandigini ortaya koymustur.

Hiç yorum yok: